 |
 |
||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Po I wojnie światowej, na polach położnych pomiędzy miejscowościami Stara Kopernia i Bożnów, Niemcy zbudowali lotnisko szybowcowe. W 1936 r. przebudowano je na lotnisko wojskowe z hangarami i budynkami mieszkalnymi dla załogi wojskowej i obsługi lotniska.
Lotnisko w 1939 roku otrzymało nazwę Flugplatz Sagan-Küpper i oznaczono je symbolem 11/VIII. Tu ulokowano dowództwo sformowanego 28 sierpnia 1939 r. Kampfgeschwader zur besonderen Verwendung 2, czyli 2. Pułku Specjalnego Przeznaczenia, którym ...
Po I wojnie światowej, na polach położnych pomiędzy miejscowościami Stara Kopernia i Bożnów, Niemcy zbudowali lotnisko szybowcowe. W 1936 r. przebudowano je na lotnisko wojskowe z hangarami i budynkami mieszkalnymi dla załogi wojskowej i obsługi lotniska.
Show more
Show less
Lotnisko w 1939 roku otrzymało nazwę Flugplatz Sagan-Küpper i oznaczono je symbolem 11/VIII. Tu ulokowano dowództwo sformowanego 28 sierpnia 1939 r. Kampfgeschwader zur besonderen Verwendung 2, czyli 2. Pułku Specjalnego Przeznaczenia, którym dowodził płk dypl. Gerhard Conrad. Grupa I stacjonowała w Żarach, a IV we Wrocławiu (Breslau-Gandau/Gądów), natomiast dwie pozostałe trafiły na lotnisko w Gozdnicy. Do dyspozycji w Tomaszowie były 3 maszyny Ju-52 m3. Generalnie poza epizodem z września 1939 r. nie stacjonowały tu na stałe jednostki bojowe Luftwaffe - fronty wojny znajdowały się daleko od Żagania. Dlatego dla bazy zaplanowano inne zadania. Podczas wojny pełniła rolę warsztatową (Luftzeugamt 1/VI, 355/VBK). Nowe samoloty bojowe, wyprodukowane w różnych zakładach Rzeszy były tu dostarczane w celu zamontowania na ich pokładzie w tutejszych warsztatach broni. Prawdopodobnie produkowano tu elementy do odrzutowych Messerschmittów. Przy pracach na lotnisku byli także zatrudnienie jeńcy rosyjscy, którzy przebywali w obozie położonym przy szosie Kożuchowskiej, pracowali też robotnicy cywilni, co ma potwierdzenie w dokumentach (Arbeitsbuchach). W 1942 r. transportowano stąd części lotnicze na rosyjskie lotnisko Frolov-West na zachód od Stalingradu, była tu też jednostka szkoleniowa Flugzeugführerschule C 7 Luftwaffe (także na Ju 52). Z powodu licznych bombardowań zakładów Arado w Brandensburgu, w których produkowano pierwsze samoloty bombowe o napędzie odrzutowym, przeniesiono zakłady do Tomaszowa. Nową placówkę utworzoną na lotnisku Sagan-Kupper w 1944 r. nazwano Centrum Testów w Locie (Luftfahrtforschungzenter), prawdopodobnie wydłużając i utwardzając (betonując) pas startowy dla potrzeb odrzutowców. Od połowy lipca 1944 roku przeprowadzono w Żaganiu szereg prób w locie samolotu Ar 234 S3, a w okresie od 17 sierpnia do 17 września wykonano cykl pozorowanych walk powietrznych z samolotem typu Focke-Wulf FW190. Również od końca sierpnia 1944 r. przeprowadzano próby podwieszania maksymalnie ciężkich ładunków bombowych na Ar 234 S4, a w grudniu 1944r. wystartował tutaj do pierwszego swojego lotu Ar 234 V14. Ten ostatni samolot był początkowo zaprojektowany pod dwa silniki odrzutowe Jumo 004, ale z uwagi na decyzję o koncentracji nad wariantem czterosilnikowym przebudowano go, montując cztery silniki odrzutowe BMW 003A-0.Jak wynika z fragmentów zachowanej dokumentacji fabrycznej oznaczonej kodem Sagos GmbH Kupper-Sagan były tu montowane w całości lub częściowo prototypowe wersje Ar 234 V3 i V4 oraz V9 i V11. Tutaj też wykonano prototypowe maszyny Ar 234 V23 i V27. Były to próby wykorzystania Ar 234 jako tzw. nocnego myśliwca, dwuosobowego, z osobnym stanowiskiem dla operatora radaru. Samolot tej wersji nosił nazwę Nachtigall. Obydwa samoloty najprawdopodobniej nie zostały ukończone przed końcem wojny, a termin ich modernizacji został ustalony na 31 stycznia i 28 lutego 1945 roku. Od stycznia do marca 1945 r. lotnisko Żagań-Kopernia było siedzibą 3. Dywizjonu Luftwaffe. Stacjonowała tu I. grupa treningowej eskadry myśliwskiej Ergänzungsjagdgeschwader 1. Od listopada 1944 r. do 20 stycznia 1945 r. latano tu na myśliwcach Me Bf109G i Fw 190A. Pod koniec wojny na żagańskim lotnisku pojawiły się też inne odrzutowce. Były to „myśliwce ludowe”, czyli Heinkle He 162 Volksjäger, znane też jako Salamander. Był to mały myśliwiec napędzany silnikiem turboodrzutowym BMW 003E nadający się do taniej i masowej produkcji. Z żagańskiego lotniska do walki z Armią Czerwoną mieli startować na tych samolotach członkowie Hitlerjugend, doraźnie przeszkoleni w pilotażu. W styczniu 1945 r. na lotnisko ewakuowała się jednostka Wetterflugstelle Breslau-Gandau, by w lutym przenieść się do Goerlitz. Krwawe walki o zdobycie lotniska Sagan-Kupper trwały już od 11 lutego 1945 roku. W dniu 16 lutego lotnisko i miasto Żagań zostało zdobyte przez wojska radzieckie. Jeden z wydziałów żagańskiego ośrodka zdążył się ewakuować do Wesendorf, gdzie ukrył się pod kryptonimem Heidfahrten GmbH. Po II wojnie światowej, bazę przejęły wojska radzieckie, rozbudowując ją aż do 1970r. (długość pasa startowego 2000 m). Nazwy kodowe lotniska "Sposobni"(1965) i "Neywa" (1990), Stacjonował tu 42 Tannenberski Pułk Lotnictwa Bombowego wchodzący w skład 149 Dywizji Lotnictwa Bombowego. Samoloty: MiG-21SMT (do 1981), następnie 25 Su-24MK. Jeszcze w 1991 roku jednostka normalnie funkcjonowała:  , (od 7 min.). Jednostkę rozwiązano 5 maja 1992 r., a 30 lipca 1992 roku, na podstawie wstępnych uzgodnień z wojewodą zielonogórskim, gmina Żagań przejęła bezpośrednio od strony rosyjskiej teren lotniska (955 ha) oraz 197 budynków i budowli różnego typu. Przejęte tereny zostały skomunalizowane i przeszły na własność gminy. Na terenie zabudowań lotniska w 1994 roku powstała miejscowość pod nazwą TOMASZOWO. Obecnie teren lotniska jest zagospodarowywany, ale jego większa część nadal tylko niszczeje. W niektórych hangarach ulokowały się firmy. Część pasa startowego użytkuje WORD Zielona Góra. Budynki mieszkalne szybko zostały zaadaptowane ze względu na dobrą lokalizację (bliskość miasta Żagań) i konkurencyjne ceny. Na pozostałych częściach pasów startowych organizowane są od czasu do czasu różne imprezy takie jak zloty samochodowe (w tym samochodów złomowanych itp.), rajdy, paintball, airsoft i inne.
(uzup. moose) |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
||
|
||
|
||
|
||
|
|
||
 |
|
||
|---|---|---|---|