MENU
Pałac w Szytnorcie.

Dodał: Danuta B.° - Data: 2020-01-02 22:47:12 - Odsłon: 991
01 czerwca 2008

Data: 2008:06:01 10:10:12  


Pałac wybudowano w latach 1689-1691 z inicjatywy hrabiny Marii Eleonory von Dӧnhoff, żony Ahasverusa Gerharda Lehndorffa. Siedziba rodu powstała na fundamentach budowli wzniesionej tu wcześniej, w latach 1554-1572 (pozostałościami poprzedniego pałacu są piwnice o sklepieniach krzyżowych i kolebkowych, a także trójtraktowy układ budynku). Pod koniec XVII wieku powstał dwukondygnacyjny pałac przykryty czterospadowym stromym dachem. Niewielki ryzalit zwieńczony jest wysokim spłaszczonym naczółkiem. W sieni znalazły się reprezentacyjne dwubiegowe dębowe schody. Hrabina von Dӧnhoff urządziła również osiemnastohektarowy park, okalający pałac od północy. W pobliżu pałacu znajdowały się partery kwiatowe, dalej regularne aleje dębowe. Park ozdobiony był licznymi rzeźbami. Na polanie, na osi głównej, znajdował się zegar słoneczny z 1741 roku (obecnie znajdujący się na dziedzińcu muzeum w Morągu).
W latach 1829-1880 pałac był przebudowywany (dobudowano też boczne skrzydła). Zachodnie skrzydło zamknęła wieża kryta czterospadowym dachem. Ryzalit fasady przebudowano w stylu neogotyckim. Od strony elewacji ogrodowej dobudowano do obu naroży alkierzowe wieże. W XIX w. wzniesiono również szereg budowli w parku: neoklasycystyczną herbaciarnię (projekt Langhansa z 1816 r.) w części wschodniej, neogotycką kaplicę (około 1830 r.) w części zachodniej, ośmioboczną, neogotycką kaplicę grobową Lehndorffów na zachodnim cyplu Jeziora Sztynorckiego (ok. 1830, budowniczy Staudener, projekt Schinkla). Kaplica jest dwukondygnacyjna, w podziemiu znajduje się krypta grobowa. Górna kondygnacja pełniła funkcję kaplicy, wykorzystywanej nie tylko przez mieszkańców pałacu, ale także i miejscowości.

W 1941 r. pałac zajęło ministerstwo spraw zagranicznych Rzeszy Niemieckiej. Bywał tu minister Joachim von Ribbentrop. Podczas działań wojennych w 1945 r. Sztynort uniknął zniszczenia. Do 1947 r. w pałacu miała siedzibę kwatera wojsk radzieckich. Sowieci niewiele pozostawili z bogatego wyposażenia pałacu (według opisu jednego z gości, w latach trzydziestych XX w. miały sie tam znajdować cenne obrazy, portrety rodowe, flamandzkie gobeliny, zbiory miniatur, porcelana, pastele, meble gdańskie). Pozostałe resztki zabezpieczono w olsztyńskim muzeum. Zachowało się też rodowe archiwum obejmujące lata 1715-1929.

W okresie PRL-u pałac pełnił funkcję stołówki PGR-u, które użytkowało też zabudowania gospodarcze założenia pałacowego.

W 2009 roku pałac został przekazany Polsko-Niemieckiej Fundacji Ochrony Zabytków Kultury (poprzedni właściciel, spółka TIGA, nie dźwignął kosztów remontu obiektu). Trwa restauracja obiektu.

*

Wnuk Ahasvera, Ernst Ahasver Henryk von Lehndorff (1727–1811), przyjaźnił się z Ignacym Krasickim. Biskup często gościł w sztynorckim pałacu, był zauroczony tym miejscem. Słynny cytat Ignacego Krasickiego: Kto ma Sztynort, ten posiada Mazury.
Za

  • /foto/10132/10132212m.jpg
    1900 - 1905
  • /foto/9293/9293844m.jpg
    1910 - 1915
  • /foto/10148/10148738m.jpg
    1910 - 1916
  • /foto/8189/8189777m.jpg
    1910 - 1920
  • /foto/9097/9097264m.jpg
    1915
  • /foto/7995/7995988m.jpg
    1918
  • /foto/9874/9874292m.jpg
    1928
  • /foto/7875/7875951m.jpg
    1930 - 1940
  • /foto/8849/8849102m.jpg
    2020

Danuta B. - zbiory prywatne

Poprzednie: Krzyż pokutny - Groblice Strona Główna Następne: Dom nr 60